Ephesos’taki Artemis Tapınağı, antik dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilir ve önemli bir tarihi mirasa sahiptir. İlk keşfi 1869 yılında J.T. Wood tarafından gerçekleştirilmiştir. Ardından, British Museum tarafından 1904-1905 yıllarında yürütülen kazılara (D.G. Hogarth ve A. Henderson) ek olarak, 1965 yılından itibaren Avusturya Arkeoloji Enstitüsü (ÖAI) tarafından yönetilen kazılar da önemli bulgular ortaya koymuştur.

En eski buluntular Geç Tunç Çağı'na tarihlenir ve bu bölgenin M.Ö. 11. yüzyılın sonundan itibaren bu inanca hizmet etmeye başladığı anlaşılmaktadır. Tapınak, batı doğrultusunda uzanan ve sütunlu galerilerle çevrili bir yapı olarak inşa edilmiştir. İlk tapınak, Arkaik Çağ’da, günümüzde izlerine rastlanamayan 13,5 × 8,5 metre ebatlarında bir peripteros olarak tasarlanmıştır. Bu yapı, taş duvarlarla çevrili olup, 4 × 8 düzeninde taş kaideler üzerinde duran ahşap sütunlara sahipti. İçeride, altı sütunla çevrili bir baldakenin üstünde ahşaptan yapılmış bir kült heykeli yer alıyordu.

M.Ö. 560'tan önce Lydialı Kral Kroisos'un da kısmen finanse ettiği ilk mermer dipterosun inşasına başlanmıştır. Bu tapınak, 60 metre genişliğinde ve 100 metre uzunluğunda olup, 106 adet kabartmalı sütuna sahipti. Duvarlar, eski bir peripterosun kalıntıları üzerinde yükselen açık bir avluya çevriliydi ve sadece sütunlu hol üzerinde figürlü bir frizle bezenmiş bir çatı bulunmaktaydı.

Ancak, Arkaik tapınak M.Ö. 356’da Herostratos’un çıkardığı büyük bir yangında yok olmuştur. Hemen ardından başlatılan yeniden inşaatta, eski yapının figürlü siması ve ana yapı öğeleri tekrar edilmiştir. Bu tapınak, büyük ihtimalle 18,40 metre yüksekliğinde ve 127 sütunlu olup, yüksek bir basamaklı temelin üzerinde duruyordu; bu temel, önceki yapının seviyesinden 2,70 metre daha yüksekteydi. İç mekânda, bir merdiven ile önceki yapının seviyesine inilebiliyordu.

1973 yılında, mimari bir deney olarak, çeşitli sütun tamburları kullanılarak bir sütun dikilmiştir. Bu sütun, 4. yüzyıla ait özgün bir kaide üzerinde yer almakta olup, altında 6. yüzyıla ait bir parça bulunmaktadır. Özgün sütunlar yaklaşık 4 metre daha uzun olup, 4. yüzyıla ait tapınak platformunun temelinde Arkaik bir plinthosun üzerindeki sütun kalıntısı bir başka mimari deneme için işaretlenmiştir. Arkaik tapınağın diğer gözle görülür kalıntıları arasında batı yanda, daha sonra kapatılmış olan güney yönlü kısa bir duvar, bir avlu duvarının parçaları ve güneyde bir kilise sütunu bulunmaktadır.